چکیده فارسی: طبقِ برخی آیات و روایات، سرنوشتِ لایتغیر درباره انسان منتفی است و آنچه به نام های قضا و قدر و. . . مطرح می شود سرنوشتِ غیر قطعی است. خداوند همگام با زندگی انسان سرنوشت ها را قطعیت می بخشد. به تعبیر دیگر این گونه نیست که خداوند از ازل سرنوشتِ همه چیز را به طور قطعی تعیین کرده باشد و فارغ از همه امور گشته و تنها کارِ او در رابطه با این عالم، تطبیق حوادث روزمره با مکتوب قطعی پیشین باشد. تدبیر و ربوبیت الهی همگام با لحظه لحظه زندگی انسان ها جاری است و از ذات لایتناهی و یدِ باسطه او هر آن گمانِ فیض و تفضّلی جدید می رود. این یافته با روش نقلی قابل اثبات است؛ به عنوان مثال آموزه تقدیر در شب قدر، دوام ربوبیت الهی، مراحلِ شکل گیری افعال الهی از مرحله علم تا مرحله امضا، نفی قضا و قدر محتوم در برخی احادیث و اقتضای لطف الهی ادله این یافته هستند. چکیده عربی: ملخّص البحث: وفقاً لما جاء فی بعض الآیات والروایات، فإن المصیر الذی لا یتغیر بالنسبة الى الإنسان منتفٍ، وإن ما یُطرح باسم القضاء والقدر، فهو مصیر غیر قطعی. فالله تعالى یُضفی القطعیة على مصائر الناس بمواکبة حیاتهم. وبتعبیر آخر إن الله لم یعیّن مصیر کلّ شیء بشکل قطعی منذ الأزل، ثم ینتهی من کلّ شیء ولا یبقى لدیه ازاء هذا العالم سوى تطبیق الحوادث الیومیة مع ما کان قد کُتِب فی ما سبق بشکل قطعی. إن التدبیر والربوبیة الإلهیة تواکب حیاة الناس لحظة بلحظة، ویُرتجى من ذاته ویدِه المبسوطة بالعطاء، فیضاً وتفضّلاً فی کلّ حین. وهذا یمکن اثباته بالاسلوب النقلی، ومن ذلک على سبیل المثال فکرة التقدیر فی لیلة القدر، ودوام الربوبیة الإلهیة، ومراحل صیاغة الأفعال الإلهیة من مرحلة العلم الى مرحلة الإمضاء، ونفی القضا والقدر المحتوم فی بعض الأحادیث وما یقتضیه اللطف الإلهی وهذه هی أدلة ما تمّ التوصل الیه.

این مقاله دیدگاه ابن سینا و فخر رازی را در مساله قضا و قدر و جبر و اختیار می کاود. دیدگاه این دو، علی-رغم اختلافات اساسی در این مساله، در برخی بخش ها به هم نزدیک می شود. ابن سینا قضا و قدر را از مراتب علم فعلی الهی تلقی می کند. تعاریف متعدد و دیدگاه های او برخلاف تعاریف رازی منسجم، و حاصل دو رویکرد است که باید از هم تفکیک شود، گاه با رویکردی فلسفی و طرح علم الهی قضا و قدر را تبیین می کند و گاه با طرح مساله کلامی فعل انسانی، مساله اختیار و جبر را می کاود. وی به رغم اینکه قضا و قدر را علم الهی می داند، از آن جهت که منشأ حتمیت اشیا باشد، مساله قضا و قدر را مرادف با جبر نمی-داند. وی قائل به امر بین الامرین است، و در تبیین اختیار، آن را از قدر می داند و به عنوان جزء العله می پذیرد و از اختیار رقیق شده سخن می گوید. تعاریف فخر رازی در قضا و قدر، مشوش و گاه متناقض است، تعریف او گاه مرادف با جبر و گاه مرادف با اختیار است، اما آنچه از غالب تعاریف وی فهمیده می شود، جبر رقیق-شده است.

چکیده فارسی:مساله اراده و اختیار انسان و ارتباط آن با مساله قضا الهی و مراتب آن در ساختار فکری حکمت متعالیه از برجستگی خاصی برخودار است. قضا الهی مبین انتساب همه عالم هستی در دو مرتبه علمی و عینی به حق تعالی است. چنانچه قضا الهی را از نظر تطبیقی با عوالم کلی وجود، همان مرتبه صور عقلی محسوب می کنیم که ورای صور طبیعی و نفسانی است، این صور به عنوان مرتبه ای از مراتب علم الهی بوده و قضا علمی نامیده می شود، که در مرحله بالاتر به علم ذاتی الهی منتهی می شود؛ و اگر نظام علی و معلولی عالم هستی و انتساب این عالم به علت تامه و هستی بخش خود را موردنظر قرار دهیم. قضا عینی نامیده می شود. بنابراین، مساله اختیار انسان نیز در دو سطح مذکور قابل طرح است. سوال اصلی این پژوهش این است که چگونه می توان بین اراده و اختیار انسان و ضرورت هستی که همان قضا عینی است، ارتباطی دوجانبه برقرار کرد، به طوری که پذیرش یکی باعث رد دیگری نشود. پاسخ این مساله در حکمت متعالیه در دو سطح حکمی - فلسفی و توحیدی - عرفانی مطرح شده است. این مقاله درصدد تبیین و تشریح آن با روش توصیفی و تحلیلی می باشد.   چکیده عربی:إن قضیة إرادة الانسان و اختیاره، و علاقة هذه القضیة بالقضاء و القدر الإلهی و مراتب ذلک، تحظی بأهمیة خاصة فی البناء الفکری للحکمة المتعالیة. فالقضاء الإلهی یبین رجوع کل عالم الوجود بمرتبتیه العلمیة و العینیة إلی الله عزوجل. کما ان القضاء الإلهی من حیث التطابق مع العوالم الکلیة للوجود نعتبره مرتبة تلک الصور العقلیة التی تقع وراء الصور الطبیعیة و النفسیة. و هذه الصور باعتبارها مرتبة من مراتب العلم الإلهی و تسمی بالقضاء العلمی، و هی فی مرحلة أعلی تنتهی إلی العلم الإلهی الذاتی. و إذا نظرنا إلی نظام العلة و المعلول فی عالم الوجود و رجوع هذا العالم إلی العلة التامة و الموجدة، فهذا هو ما یسمی بالقضاء العینی. و علی هذا الاساس فان قضیة اختیار الإنسان یمکن ان تطرح علی المستویین المذکورین أیضا. ان السؤال الاساسی الذی یثیره هذا البحث هو کیف یمکن وضع علاقة ثنائیة و متبادلة بین ارادة الانسان و اختیاره، و بین ضرورة الوجود التی هی القضاء العینی، بحیث لا یؤدی قبول احدهما إلی رفض الآخر و قد طرح جواب هذه المسألة فی الحکمة المتعالیة، علی الصعید الحکمی - الفلسفی و علی الصعید التوحیدی - العرفانی. یرمی هذا البحث إلی شرح و تبیین ذلک باسلوب وصفی و تحلیلی.

We are... So, to reframe the inquiry: who are we on a metaphysical level? Which aspects of ourselves are the most universally representative of who we are? How do we fare in the face of the passage of time? For decades, philosophers have debated the concept of diachronic personal identity, which focuses on the question of what keeps us alive. An intricate debate has developed between those who hold the body view (animalism) and those who hold the psychological view (memory) on the question of who we are. The two groups will eventually become so firmly set in their views that they will be unable to compromise. Hylomorphic animalism, or the view that humans are rational animals, living bodies made of prime matter and a rational soul, is an alternative answer to this divisive question that I propose in this study, following in the footsteps of Aristotle and Aquinas. We only survive if matter and rational souls do.

جمشید شخصیتی اسطوره ای است که به دلیل ارتکاب به گناهی که ماهیت آن دقیقا مشخص نیست در بیشتر روایات ایرانی، قدرت، پادشاهی، فره و جاودانگی خویش را از دست می دهد، در جهان سرگردان و سرانجام بوسیله ضحاک دیو کشته می شود. در منابع آمده است که فرمانروایی جم عموما دورانی به شمار می رفته که در آن سعادتی مطلق عاری از آمیختگی حکمفرما بوده است، اما این شکوه و قدرت جاوید بر اثر ارتکاب به گناه ناگهان از بین می رود و چهره درخشان جمشید که به عنوان یکی از بهترین پادشاهان اساطیری قلمداد شده بود، تاریک می گردد و دوران طلایی فرمانروایی اش به پایان می رسد. روایات به جا مانده از سرانجام او و علت هبوطش تصویرهای بسیار متفاوتی از او ارائه می دهد. در یک روایت او و خاندانش یزدان پرست معرفی می شوند و در روایت های دیگر پادشاهی کامجو و نافرمان؛ که گناه او دو گونه است: یکی خوردن و خوراندن گوشت و دیگری ادعای خدایی و سرکشی از بندگی اورمزد. در این مقاله سعی شده است تا گوشه های تاریک سرانجام این پادشاه آرمانی کهن بازسازی شود و روایت ها در منابع گوناگون با یکدیگر مقایسه و بررسی شود و ریشه این تفاوت ها به دست بیاید. همچنین این مساله که آیا حقیقتا جمشید مرتکب گناه شده است نیز به چالش کشیده شود و با کنار هم گذاشتن روایات منابع و نظرات گوناگون به بررسی آن پرداخته می شود.

پیشرفت های تکنولوژی در عرصه هوش مصنوعی و ورود به عصر پیوند دستاوردهای بیولوژیکی و دیجیتالی، دورنمایی از آرمان شهر هوش مصنوعی را به تصویر می کشد که در پی انتقال ساختار مغز بیولوژیکی به ماشین های مصنوعی است، تا جایی که عملکرد آن ها بتواند از عملکرد انسان کنونی پیش افتد. اما تحقق چنین آرمانی، از منظر بروس رایشنباخ با چالش های الهیاتی و فلسفی همراه است. در این مقاله با روش تحلیل محتوا سعی در تبیین و ارزیابی این چالش های ادعایی از دو منظر حکمت صدرائی و متخصصان هوش مصنوعی در حیطه های هویت انسانی، معنویت، پرستش خداوند، اراده آزاد و تصمیمات اخلاقی شده است. هر چند دغدغه های رایشنباخ قابل توجه هستند ولی به نظر می رسد با استناد به نظرات متخصصان با اشکالاتی از جمله عدم توجه به بقای الگوهای اولیه و بقای حق انتخاب و آگاهی، امکان انتقال احساسات مذهبی در تجربیات دینی، امکان فرض خدای واقعی به عنوان متعلق تجربه دینی، امکان تحقق مدل هایی از اراده آزاد و امکان گذار به آگاهی اخلاقی در هوش مصنوعی قوی مواجه است.

جاودانگی نفس یکی از مهم ترین مسائل فلسفی است که با انسان و سرنوشت او ارتباط تنگاتنگ دارد. روشن شدن چگونگی تحقق جاودانگی، بر مسیر و روش زندگی انسان تأثیر ژرف و مستقیم دارد. فیلسوفان و دیگر اندیشمندان که در خصوص انسان و شناخت او، سرشت و سرنوشت او اندیشیده اند، مسئلۀ جاودانگی همواره ذهن و ضمیر آنان را به خود مشغول ساخته است. در این نوشتار تلاش شده است تا نگرش دو فیلسوف برجسته، یعنی صدرالمتألهین و اسپینوزا که دربارۀ نفس و جاودانگی و سرنوشت انسان اندیشیده اند و دیدگاه بدیع و متفاوتی عرضه کرده اند، با یکدیگر مقایسه و نکته سنجی های آنان واکاوی شود. صدرالمتألهین با توجه به روش خاصی که در فلسفه دارد؛ یعنی استفاده از برهان، وحی و شهود به تبیین نفس و جاودانگی پرداخته و در نهایت پاسخی عقلانی بر پایه براهین منطقی ارائه می کند که به نظریۀ «حدوث جسمانی و بقاء روحانی» نفس انجامیده است. اسپینوزا نیز به عنوان فیلسوفی عقل گرا در خصوص نفس و جاودانگی دیدگاه بدیع و منحصربه فردی دارد که با نگرش دیگر فیلسوفان متفاوت و متمایز است. او در بسیاری از آثار خویش به بررسی مسئله نفس و ماهیت آن و چگونگی تبیین جاودانگی پرداخته است. وی با تکیه بر «تصورات تام» جاودانگی نفس را به گونه ای دیگر توجیه و تبیین می کند. در این پژوهش با نگاهی تحلیلی- تطبیقی به دیدگاه اسپینوزا و ملاصدرا دربارۀ مسئله نفس و جاودانگی آن پرداخته شده است.

زمینه و هدف: آملوبلاستوما شایعترین تومور ادنتوژنیک است که بر اساس اطلاعات موجود بروز آن می تواند در ارتباط با ضربه به فک، راشی تیسم، اعتیاد، (HPV) human Papilloma Virus و... باشد که البته تا به حال تحقیق کامل و دقیقی در رابطه با اتیولوژی آن انجام نشده است.مواد و روش ها: در این تحقیق رابطه این تومور با یکی از مهمترین عوامل اتیولوژیک احتمالی آن یعنی در HPV با استفاده از روش (PCR) Polymerase Chain Reaction مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: یافته ها نشان دادند که حضور کنترل HPV در نمونه های تومور با اختلاف آماری معناداری از حضور HPV نمونه های یا فولیکولهای دندان عقل نهفته بیشتر است (P<0.025).نتیجه گیری: این تحقیق وجود ارتباط معنی دار بین تومور آملوبلاستوما و HPV را نشان داد ولی مطالعات بیشتر جهت تعیین Sequence ژنتیکی و موارد ناشناخته HPV لازم است.